कुर्ला बस अपघाताचा तपास करणाऱ्या पोलीस अधिकाऱ्यानं महत्त्वाच्या गोष्टीकडे लक्ष वेधलं. ‘आरोपी संजय मोरेला मिनी बस चालवण्याचा ३३ वर्षांचा अनुभव आहे. पण १ डिसेंबरला त्याच्या हाती मोठी ईव्ही बस देण्यात आली. इतक्या वर्षांचा अनुभव असल्यानं त्याचा हात मिनी बसवर व्यवस्थित बसलेला होता. अपघातावेळी त्याच्या मेंदूवर स्नायूंच्या स्मरमशक्तीनं मात केली,’ अशी माहिती पोलीस अधिकाऱ्यानं दिली.
Kurla Bus Accident: प्रशिक्षणावेळी दिंडोशी बस डेपोत काय घडलं? मोरेचा जबाब; कुर्ला प्रकरणात चिंताजनक माहिती उघड
अपघातावेळी मोरेच्या स्नायूंची स्मरणशक्ती मेंदूवर कशी भारी पडली, याचा तपास पोलीस करत आहेत. ‘अपघातग्रस्त ईव्ही बसमधील सीसीटीव्ही मी तपासलं आहे. बस आदळण्यापूर्वी ३० ते ५० सेकंद वेगात धावत होती. फुटेजमध्ये ही बाब दिसत आहे. अशा प्रकारच्या परिस्थितीत वाहन नियंत्रणात आणण्यास अनुभवी बस चालकाला जास्तीत जास्त १० सेकंद लागतात. पण या प्रकरणात तसं घडलेलं नाही. हे का घडलं नाही याचं उत्तर आम्ही शोधत आहोत,’ असं तपास अधिकाऱ्यानं सांगितलं.

मसल मेमरी (स्नायू स्मरणशक्ती) म्हणजे काय?
एकच कृती, एकच काम अनेक वर्षे करणाऱ्यांमध्ये स्नायू स्मरणशक्ती तयार होते. सिव्हील इंजिनीअर आणि वाहतूक तज्ज्ञ असलेल्या सुधीर बदामी यांनी याबद्दलचं विज्ञान सांगितलं. ‘कित्येक वर्षे एकच काम करणाऱ्यांचा हात बसलेला असतो. जेव्हा आणीबाणीची परिस्थिती येते, तेव्हा मेंदू काम करेनासा होता. त्यावेळी मसल मेमरी सक्रिय होते. असे प्रकार टाळण्यासाठी एखाद्या व्यक्तीनं नवी गोष्ट शिकण्यापूर्वी जुनी गोष्ट डोक्यातून काढून टाकायला हवं. यात मानसिक प्रशिक्षण महत्त्वाचं ठरतं,’ असं बदामी यांनी सांगितलं.
Kurla Bus Accident: बस चालक मोरे तुरुंगात, पण…; प्रकरणात नवी माहिती समोर, कोणाला वाचवण्याचा प्रयत्न होतोय?
‘ऑटोमॅटिक ईव्ही चालवण्यात निष्णात होणं अवघड नाही. त्यासाठी तुम्ही किती वेळ देता आणि तुमचं प्रशिक्षण किती चांगल्या दर्जाचं आहे, या गोष्टी महत्त्वाच्या ठरतात,’ असं बदामी म्हणाले. मॅन्युअल वाहनं चालवणाऱ्यांना ईव्ही चालवताना कोणत्या अडचणी येतात, यावरही बदामी यांनी प्रकाश टाकला. ‘नसलेल्या गियर किंवा क्लचची तुम्ही किती लवकर सवय करुन घेता. नव्या ब्रेकिंग सिस्टिमशी किती पटकन जुळवून घेता, या गोष्टी महत्त्वाच्या असतात,’ अशी माहिती बदामी यांनी दिली.
Kurla Bus Accident: मी पटकन बाजूला झालो; पण शेवटच्या क्षणी एक महिला…; रहिवाशानं सांगितला बाका प्रसंग
‘गियर असलेली वाहनं चालवण्याचा प्रचंड अनुभव असलेल्यांना, तीच वाहनं चालवण्याची सवय असलेल्यांना नवी ईव्ही चालवताना काही अडचणी येतात. गियर नसल्यानं त्यांना चुकल्या चुकल्यासारखं वाटतं. मॅन्युअल सिस्टिममध्ये चालकानं दिलेल्या प्रेशरवर कंट्रोल अवलंबून असतो. वेग नियंत्रण करतानाही तशीच पद्धत असते. त्यामुळे मॅन्युअल वाहनं चालवणाऱ्यांचा हात ऑटोमॅटिक ईव्हीवर बसण्यासाठी काही आठवडे लागू शकतात. प्रशिक्षणाचा कालावधी जास्त असल्यास तो सुरक्षेच्या दृष्टीनं महत्त्वाचा ठरतो,’ असं बदामी यांनी सांगितलं. ते आयआयटी मुंबईचे पदवीधर आहेत.