म. टा. खास प्रतिनिधी, नाशिक : चहाची टपरी असो, पानटपरी, भाजीविक्रेता वा एखादा रिक्षाचालक, आजकाल सगळ्यांच्या मोबाइल फोनमध्ये डिजिटल पेमेंट वॉलेट, यूपीआय असल्यामुळे रोख पैशांची गरज कमी झाली आहे. विविध कंपन्यांच्या ‘यूपीआय’चे क्यूआर कोड स्कॅन करताच व्यावसायिकाला पैसे अदा होतात. मात्र, या तंत्रज्ञानाच्या बाबतीत राज्य परिवहन महामंडळाची वाहतूक सेवा एक पाऊल मागे होती. परंतु, आता ‘एसटी’चे तिकीटही कॅशलेस होणार आहे.
बसप्रवासादरम्यान वाहक आणि प्रवाशांत कायम वाद होतो तो सुट्या पैशांवरून. ‘प्रत्येकाला देण्यासाठी सुटे पैसे कोठून आणायचे,’ असा त्रागा वाहक करताना दिसतो, तर ‘आमच्याकडे सुटे पैसे नाहीत, आम्ही तरी कोठून देणार’ असा प्रवाशांचा रास्त सवाल असतो. सर्रास असे वाद पहायला मिळतात. यावर तोडगा काढतानाच राज्य मार्ग परिवहन महामंडळाने आता बसमध्येच कॅशलेस व्यवहारांची सुविधा उपलब्ध करून देण्याचा निर्णय घेतला आहे. ईबीस्कॅश कंपनीशी महामंडळाने करार केला असून, महिनाभरात एसटीमधील ३४ हजार वाहकांच्या हाती नवे अँड्रॉइड बेस तिकीट इश्यू मशीन दिले जाणार आहे. त्याद्वारे प्रवाशांना फोन पे, गुगल पे, यूपीआय, क्रेडिट कार्ड, डेबिट कार्ड अशा कोणत्याही स्वरूपात पैसे अदा करून तिकीट घेता येणार आहे. प्रायोगिक तत्त्वावर मुंबई आणि ठाणे विभागात तिकीट इशू मशीनचा वापर सुरू झाला असून, त्यामधील त्रुटी जाणून घेतल्या जात आहेत. या त्रुटी दूर करून पुढील महिन्यापासून प्रत्येक बसमध्ये कॅशलेस तिकीट वितरण प्रणालीची अंमलबजावणी सुरू होणार आहे.
बसप्रवासादरम्यान वाहक आणि प्रवाशांत कायम वाद होतो तो सुट्या पैशांवरून. ‘प्रत्येकाला देण्यासाठी सुटे पैसे कोठून आणायचे,’ असा त्रागा वाहक करताना दिसतो, तर ‘आमच्याकडे सुटे पैसे नाहीत, आम्ही तरी कोठून देणार’ असा प्रवाशांचा रास्त सवाल असतो. सर्रास असे वाद पहायला मिळतात. यावर तोडगा काढतानाच राज्य मार्ग परिवहन महामंडळाने आता बसमध्येच कॅशलेस व्यवहारांची सुविधा उपलब्ध करून देण्याचा निर्णय घेतला आहे. ईबीस्कॅश कंपनीशी महामंडळाने करार केला असून, महिनाभरात एसटीमधील ३४ हजार वाहकांच्या हाती नवे अँड्रॉइड बेस तिकीट इश्यू मशीन दिले जाणार आहे. त्याद्वारे प्रवाशांना फोन पे, गुगल पे, यूपीआय, क्रेडिट कार्ड, डेबिट कार्ड अशा कोणत्याही स्वरूपात पैसे अदा करून तिकीट घेता येणार आहे. प्रायोगिक तत्त्वावर मुंबई आणि ठाणे विभागात तिकीट इशू मशीनचा वापर सुरू झाला असून, त्यामधील त्रुटी जाणून घेतल्या जात आहेत. या त्रुटी दूर करून पुढील महिन्यापासून प्रत्येक बसमध्ये कॅशलेस तिकीट वितरण प्रणालीची अंमलबजावणी सुरू होणार आहे.
स्वातंत्र्यदिनानंतर सुविधा
कॅशलेस व्यवहार तुलनेने कमी जोखमीचा आहे. प्रवासी आणि वाहक दोघांनाही पैसे सांभाळण्याची जोखीम राहत नाही. या यंत्राच्या वापराचे प्रशिक्षण वाहकांना दिले जाणार आहे. राज्यातील बहुतांश आगारांमध्ये अंशतः या तिकीट इश्यू मशीनचे वाटप करण्यात आले आहे. ऑगस्टच्या अखेरच्या आठवड्यात हे मशीन प्रत्येक वाहकाच्या हाती पडणार असल्याची माहिती महामंडळातील जनसंपर्क अधिकारी अभिजीत भोसले यांनी दिली.
दुबईत राहणाऱ्या भारतीयांना मायदेशी पैसे पाठवणं होणार सोपं; कारण…
जिल्हा मशिन्स संख्या
नाशिक २२२८
अहमदनगर १४३८
जळगाव १९८६