नव्या सरकारमध्ये गृह मंत्रालय मिळावं यासाठी एकनाथ शिंदे प्रचंड आग्रही होते. पण भारतीय जनता पक्षानं गृह विभाग काही केल्या सोडला नाही. देवेंद्र फडणवीस जेव्हा जेव्हा सरकारमध्ये असतात, तेव्हा तेव्हा ते गृह मंत्रालय स्वत:कडे ठेवतात. यंदाही तसंच घडलं.
महायुतीमधील तीन पक्षांच्या खातेवाटपांवर नजर टाकल्यास अर्थमंत्री म्हणून तिजोरी भरण्याची जबाबदारी अजित पवारांवर असेल. तर दुसरीकडे एकनाथ शिंदे सढळ हस्ते रक्कम खर्च करतील. कारण शिंदे यांच्याकडे असलेल्या विभागांकडून मोठ्या योजना, प्रकल्प प्रस्तावित आहेत. शिंदे यांच्याकडे शहर विकास, गृहनिर्माण, सार्वजनिक बांधकाम अशी महत्त्वाची खाती आहेत. तर अजित पवारांकडे अर्थ आणि नियोजनसह उत्पादन शुक्ल अशी खाती आहेत. याचा अर्थ एक उपमुख्यमंत्री तिजोरी भरतील, तर दुसरे मुख्यमंत्री त्याच तिजोरीतील रक्कम खर्च करतील.
भाजप, काँग्रेसची आघाडी होता होता राहिली; सगळं ठरलेलं असताना ऐतिहासिक घटना कशी टळली?
देवेंद्र फडणवीस यांच्या मंत्रिमंडळातील केवळ १ मंत्रिपद रिक्त आहे. मंत्रिमंडळात सध्याच्या घडीला ४२ जण आहेत. भाजपचे २०, शिवसेनेचे १२ आणि राष्ट्रवादी काँग्रेसचे १० मंत्री आहेत. १३२ आमदार असलेल्या भाजपच्या मंत्र्यांच्या विभागांचं एकूण बजेट १,६८,३६,३८३ कोटी रुपयांच्या घरात जातं. तर शिवसेनेच्या मंत्र्यांच्या खात्यांचं बजेट १,६४,१०,३३९ कोटी रुपये आहे. राष्ट्रवादी काँग्रेसच्या मंत्र्यांची संख्या सर्वात कमी आहे. पण त्यांच्या खात्यांचं बजेट २,२४,८५,७३० कोटी रुपये आहे.
मुख्यमंत्री फडणवीस यांच्याकडे गृह, ऊर्जा, कायदा आणि न्यायसह सामान्य प्रशासन, माहिती आणि प्रशासन मंत्रालयाची जबाबदारी आहे. उपमुख्यमंत्री एकनाथ शिंदेंकडे शहर विकास, गृहनिर्माण, सार्वजनिक बांधकामसारखी महत्त्वाची खाती आहेत. या खात्यांच्या माध्यमातून मोठ्या प्रमाणात विकासकामं होतात. त्यामुळे या खात्यांचं बजेट जास्त असतं. वजनदार खाती म्हणून त्यांचा उल्लेख होतो.
शिंदेंना पालकमंत्रिपदाची आस, पण भाजपच्या दादांचा धडकी भरवणारा इतिहास; कोणाला घडणार वनवास?
नगरविकास आणि गृहनिर्माणच्या माध्यमातून मोठे प्रकल्प, योजना राबवल्या जातात. येत्या काही वर्षांत या विभागांच्या माध्यमांतून खूप काम होईल, असं राजकीय विश्लेषक दयानंद नेने यांनी सांगितलं. ‘पायाभूत सुविधांच्या प्रकल्पांमुळे शिंदे सातत्यानं चर्चेत राहतील. मुंबई-दिल्ली हायवे असो वा नव्या एमआयडीसी असोत. या सगळ्याची उभारणी शिवसेनेकडे असणाऱ्या मंत्रालयांकडून होणार आहे. त्यामुळे शिंदे वाटाघाटीत कमी पडले असं म्हणणं चुकीचं ठरेल. फडणवीस यांनी भले गृहमंत्रिपद स्वत:कडे ठेवलं असेल, पण शिंदेंच्या वाट्याला वजनदार खाती आली आहेत. एकीकडे अजित पवारांसमोर तिजोरी भरण्याचं आव्हान असेल. तर दुसरीकडे शिंदेंचे विभाग ते पैसे खर्च करण्यात आघाडीवर असतील,’ असं विश्लेषण नेनेंनी केलं.
लेखकाबद्दलकुणाल गवाणकरमहाराष्ट्र टाईम्स ऑनलाईनमध्ये सिनियर डिजिटिल कंटेट प्रोड्युसर म्हणून कार्यरत. ११ वर्षांपूर्वी वृत्तपत्रातून पत्रकारितेची सुरुवात. सकाळ, जय महाराष्ट्र, टीव्ही ९ मराठी, लोकसत्ता ऑनलाईन, न्यूज१८ लोकमत, लोकमत ऑनलाईनमधून प्रवास करत मटा ऑनलाईनपर्यंत वाटचाल; क्राईमच्या बातम्यांमध्ये हातखंडा; राजकीय, निवडणूक विषयक बातम्यांमध्ये रस.… आणखी वाचा