नाशिककरांचा जिव्हाळ्याचा आणि राज्याच्या राजकारणात कळीचा ठरणारा मुद्दा म्हणजे कांदा. कांदा दरामुळे राज्य, तसेच केंद्र सरकारदेखील अडचणीत येत असते. राष्ट्रवादी काँग्रेस, काँग्रेस, शिवसेना, भाजप आणि मनसे हे पक्ष कांदा उत्पादक शेतकऱ्यांचा सोयीसोयीने वापर करीत असतात. शेतकऱ्यांना हमीभाव देण्यावरून सत्ताधारी आणि विरोधक सोयीची भूमिका घेत असतात. त्यामुळे जिल्ह्यातील कांद्याचे दर कोसळल्यामुळे त्रस्त असतानाच या भावनिक मुद्द्याला हात घालून उत्तर महाराष्ट्राच्या राजकारणात प्रवेश करण्याची तयारी आता ‘केसीआर’ यांनी सुरू केली आहे. ‘बीआरएस’ने मराठवाड्यापाठोपाठ विदर्भात धडाक्यात एंट्री करीत आपली ताकद दाखवायला सुरुवात केली आहे. त्यानंतर ‘अब की बार किसान सरकार’चा नारा देत ‘बीआरएस’ने नाशिकच्या शेतकऱ्यांच्या जिव्हाळ्याचे पीक असणाऱ्या कांद्याच्या दरवाढीच्या मुद्यालाच हात घातला आहे. व्यापाऱ्यांकडून होत असलेली आर्थिक फसवणूक, ‘नाफेड’ची कागदोपत्री खरेदी यामुळे त्रस्त झालेल्या शेतकऱ्यांना तेलंगणातील व्यापाऱ्यांसह ‘बीआरएस’च्या पदाधिकाऱ्यांनी मदतीचा हात दिला असून, येथील कांदा ट्रकद्वारे थेट तेलंगणात विक्रीला पाठविला जात आहे. त्यामुळे तेलंगणाचे मुख्यमंत्री के. चंद्रशेखर राव यांची प्रतिमा उत्तर महाराष्ट्रात चांगलीच लोकप्रिय होताना दिसत आहे.
हजार-बाराशेंची दरात तफावत
महाराष्ट्रात कांद्याला भाव मिळत नसल्याने तेलंगणात कांदा विक्रीसाठी पाठविण्याचे आवाहन ‘बीआरएस’चे पदाधिकारी गावागावांमध्ये जाऊन करीत आहेत. जिल्ह्यात कांद्याला सरासरी ६०० ते ८०० रुपयांपर्यंत भाव मिळतोय. मात्र, त्याच कांद्याला तेलंगणामध्ये १८०० ते दोन हजार रुपयांपर्यंत भाव मिळत असल्याने दळणवळणचा खर्च वगळता एक हजार रुपये प्रतिक्विटंल आर्थिक फायदा शेतकऱ्यांना मिळत आहे. आतापर्यंत सहा ट्रक कांदा लासलगावमधून तेलंगणात पाठविण्यात आला असून, तेथे चांगला भाव मिळत असल्याने शेतकरीदेखील के. चंद्रशेखर राव यांचे गुणगान गात आहेत.
प्रस्थापित पक्षांसाठी आव्हान
राज्यात सध्या सुरू असलेल्या राजकीय तमाशाने नाशिकसह राज्यातील शेतकरी बेजार झाला आहे. शिवसेनेत उभी फूट पडल्यानंतर दोन्ही गटांना स्वतःला सिद्ध करण्यासाठी प्रयत्नांची पराकाष्टा करावी लागत आहे. भाजप डब्बा पार्टी करीत जुन्या-नव्या पदाधिकाऱ्यांना एकत्र आणण्याचा प्रयत्न करून आपली ताकद वाढविण्यासाठी धडपड करीत आहे. राष्ट्रवादी काँग्रेस भाकरी फिरविण्यात दंग आहे, तर काँग्रेस आपल्याच राजकारणात गुरफटली आहे. मनसे अजूनही राजकीय अवकाश शोधत असताना ‘केसीआर’ने थेट शेतकऱ्यांच्या भावनांनाच हात घालून राजकीय पोकळी भरून काढण्याचे काम सुरू केल्याने प्रस्थापित पक्षांसाठीही मोठे आव्हान निर्माण होण्याची चिन्हे आहेत.
नाशिक जिल्ह्यातून दररोज तीन ते चार ट्रक कांदा तेलंगणात पाठविला जातोय. तेथे शेतकऱ्यांना चांगला दर मिळत असल्याने ते थेट ‘बीआरएस’मध्ये प्रवेश करीत आहेत.-नाना बच्छाव, उत्तर महाराष्ट्रप्रमुख, भारत राष्ट्र किसान समिती