म. टा. प्रतिनिधी, छत्रपती संभाजीनगर : घाटींतर्गत कार्यरत असलेल्या पैठणच्या ग्रामीण आरोग्य प्रशिक्षण केंद्रात सगळाच सावळा गोंधळ असल्याची विविध निरीक्षणे अभ्यागत समितीच्या सदस्यांनी प्रत्यक्ष भेट देऊन नोंदवली आहेत. सुमारे २००-२५० रुग्णांची रोजच ओपीडी असलेल्या केंद्रात ना औषधे आहे, ना वैद्यकीय साहित्य आहे, अशी एकीकडे स्थिती आहे. दुसरीकडे, ८० लाखांचे डिजिटल एक्स-रे मशिन वर्षानुवर्षे धूळ खात पडून असल्याचे स्पष्ट झाले आहे. त्याच वेळी केंद्रात कुठल्याच प्रशासकीय व कामकाजविषयक नोंदी नसल्याचा ‘आँखो देखा हाल’ घाटीच्या अभ्यागत समिती सदस्यांनी ‘मटा’शी बोलून दाखवला.
पैठण येथील केंद्रातील रुग्णविषयक तक्रारींची माहिती घेण्यासाठी घाटीच्या अभ्यागत समिती सदस्यांनी नुकतीच केंद्राला भेट दिली असता, अनेक धक्कादायक बाबी उघड झाल्या. दिवसभरातील दोन वेळच्या बाह्य रुग्ण विभागांतर्गत (ओपीडी) दररोज २०० ते २५० रुग्ण या केंद्रात उपचार घेत असल्याने रुग्णांची गरज स्पष्ट झाल्याशिवाय राहात नाही. मात्र, केंद्रात पाच ते सहा डॉक्टर सेवेत असले, तरी ओपीडी व नैसर्गिक प्रसूतीशिवाय कोणत्याही इतरत्र आरोग्य सेवासुविधा या केंद्रात मिळत नाहीत, असे निरीक्षण नोंदवतानाच सिझेरियन प्रसूतीसाठी मात्र ‘रेफर टू घाटी’ केले जाते.
एवढ्या मोठ्या प्रमाणावर रुग्णसंख्या असूनही औषधे व साहित्याचा मोठा तुटवडा या ठिकाणी आहेच; शिवाय साध्या-साध्या चाचण्याही केंद्रात होत नसल्याचे सदस्यांचे म्हणणे आहे. धक्कादायक म्हणजे ८० लाखांपेक्षा जास्त किमतीचे डिजिटल एक्स-रे मशिन केंद्रात २०१९मध्ये दाखल झाली आहेत. मात्र, आजपर्यंत त्याचा वापरच झालेला नाही आणि हे अद्ययावत मशीन चक्क धूळ खात पडून असल्याचा आरोपही सदस्यांनी केला आहे. आताच्या घडीला ही मशिन चालू स्थितीत आहे का एव्हाना नादुरुस्त झाले आहे, याचीदेखील कुणी चाचपणी केली नसल्याचे सांगण्यात आले.
त्याचवेळी केंद्रात १६० केएल क्षमतेचा ऑक्सिजन टँक कागदोपत्री (ऑनपेपर) असला, तरी प्रत्यक्षात तो केंद्रात कुठेच दिसत नाही. पुन्हा केंद्रातील कामकाजाविषयीच्या नोंदी, खरेदीच्या नोंदी, बांधकामविषयक नोंदी व इतर प्रशासकीय नोंदीही कुठेच नाहीत, याबाबतही सदस्यांनी आश्चर्य व्यक्त केले आहे. केंद्रासाठी मोठ्या प्रमाणावर निधी येऊनही बकालपणा आल्याची खंत सदस्यांनी व्यक्त केली आहे.
शंभर खाटांच्या रुग्णालयाचे काय?
याच ग्रामीण आरोग्य केंद्राचे रूपांतर १०० खाटांच्या रुग्णालयामध्ये केले जाणार असल्याचे जाहीर करण्यात आले असले, तरी त्याविषयीचा प्रस्ताव केंद्रात उपलब्ध नाही. त्याविषयी अधिकारी-कर्मचाऱ्यांना कोणतीही माहिती नसल्याचे सदस्यांना सांगण्यात आले.
पैठणच्या केंद्रात किमान अडीच ते तीन कोटी रुपयांचा घोळ असण्याची मोठी शक्यता आहे. त्यामुळे नागपूरच्या लेखा महासंचालकांमार्फत या केंद्राचे कोव्हिडनंतरच्या दोन वर्षांचे ऑडिट व्हावे. या संदर्भात अधिष्ठातांसह मुख्यमंत्री, वैद्यकीय शिक्षण मंत्री व इतरांना लेखी तक्रार करणार आहे.- प्रवीण शिंदे, अभ्यागत समिती सदस्य
पैठणच्या केंद्रात कॅश बुक नाही. कुठल्याही नोंदी नाहीत. औषधींचाही तुटवडा आहे. हे केंद्र एकूणच गोंधळाचे ‘केंद्र’ झाले असून, निधीचा अपव्यय होत आहे. या केंद्राकडे कुणाचेही लक्ष नसल्याची स्थिती आहे. याविषयी तक्रार करणार असून, घाटीच्या बैठकीत चर्चा केली जाणार आहे.- इकबालसिंग गिल, अभ्यागत समिती सदस्य