• Wed. Nov 27th, 2024
    काळाच्या ओघात मागे पडलेल्या केरसुणीला जीवनदान; महिलांची व्यवसायात क्रांती, लाखोंचा नफा मिळवला

    सिंधुदुर्ग: प्रत्येकाच्या घरी केरसुणीचा वापर सर्रास केला जातो. परंतु बदलत्या काळानुसार केरसुणी वापरणे ही संस्कृती मागे पडत चालली आहे. बाजारात अनेक प्रकारच्या फॅनशी झाडू उपलब्ध झाले आहेत. त्यामुळे माडाच्या झावळीपासून बनविलेली हिराची केरसुणी काळाच्या ओघात मागे पडत गेली. महाराष्ट्रतील ग्रामीण भागात अजूनही केरसुणी वापरली जाते. मात्र शहरात केरसुणी वापरली जात नाही. असं चित्र बघायला मिळते. मात्र गोव्यात अजूनही केरसुणील मोठी मागणी आहे.
    रविकांत तुपकरांना ताब्यात घेतल्याने शेतकऱ्यांमध्ये रोष; शर्वरी तुपकरांचे पोलीस स्टेशनसमोरच ठिय्या आंदोलन
    सिंधुदुर्गातील कुडाळ तालुक्यातील वेताळ बाबर्डे गावातील महिलांनी एकत्र येत आर्थिक क्रांती केली आहे. केरसुणी निर्मितीतून बदलले अर्थकारण महिला सक्षमीकरण विकासाच्या दृष्टीने वाटचाल केली. पहिल्या महिला सर्व मोलमजुरी करायच्या. परंतु पारंपरिक शेती आणि मोलमजुरीतून आर्थिक प्रगती होणार नाही हे महिलांच्या लक्षात आले. त्यामुळे समविचारी ११ महिलांनी एकत्र येत २००२ मध्ये श्री वेतोबा महिला बचत गटाची स्थापना केली. नारळ माडाच्या हिरापासून केरसुणी (झाडू) बनविण्याचा व्यवसाय करण्याचा निर्णय घेतला. मात्र केरसुणी बनविण्याचा व्यवसाय पारंपरिक आहे.

    काही महिला खासगी स्वरूपात हा व्यवसाय अजूनही करत आहे. त्यामुळे या व्यवसायातील बारकावे महिलांना माहित आहेत. पूर्वी या महिला पूर्ण क्षमतेने या व्यवसायात उतरल्या नव्हत्या. बचत गट स्थापनेनंतर पूर्ण क्षमतेने समूहातील महिला केरसुणी निर्मिती उद्योगात उतरल्या. या यशस्वी देखील झाल्या आहेत. सुरुवातीच्या काळात या महिल्या लोकल मार्केटमध्ये केरसुणी विक्रीसाठी नेत होत्या. परंतु जसजसे उत्पादन वाढले आणि ओळखी वाढत गेल्या तसतसे व्यापारी गावात येऊन केरसुणी खरेदी करू लागले. तशा ऑर्डर देखील मिळू लागल्या. आता गोवा राज्यात मोठ्या प्रमाणावर केरसुणीला मागणी आहे. त्यामुळे या महिल्या गोव्यात ही घेऊन जातात.

    शहाण्यांनी कोर्टाची पायरी चढू नये, मुलाला वकील केलं असतं तर पैसे वाचले असते, सुप्रिया सुळेंची फटकेबाजी

    तसेच दर देखील चांगला मिळत असल्यामुळे महिलांचा आत्मविश्‍वास वाढला. सर्व या महिला आपल्या संसाराचा गाडा सांभाळत हा केरसुणीचा व्यवसाय जिद्द, चिकाटीने करत आहेत. केरसुणी बनवायला फार वेळ लागतो असं महिला सांगतात. केरसुणी निर्मितीसाठी नारळाच्या झावळ्यांची गरज असते. केरसुणीची मागणी वाढल्यानंतर महिलांनी आजूबाजूच्या गावातील नारळ बागायतदारांकडून वाया जाणाऱ्या नारळाच्या झावळ्यांची खरेदी करण्यास सुरुवात केली. तुळसली, पणदूर, कदमवाडी, भोगलेवाडी, हिर्लोक, हुमरमळा या परिसरांतील नारळ बागायतदारांकडून महिला झावळ्या खरेदी करतात. माडांच्या बागांमध्ये जाऊन झावळ्यांपासून हीर बाजूला करतात. जमा झालेले हीर घरी आणतात.
    ब्रम्हदेव जरी आला तरी…, अजित पवार गटाच्या नेत्याचं मोठं वक्तव्य, शहाजीबापूंचं टेन्शन वाढलं
    त्यानंतर हिरावरील पातळ पापुद्रा सुरीच्या साह्याने काढला जातो. त्याचप्रमाणे झावळीच्या पिड्याचे दोर काढून त्यामध्ये तयार केलेले हीर विणले जातात. त्यानंतर सोडणापासून बनविलेल्या दोरीच्या साह्याने केरसुणीची बांधणी केली जाते. पूर्ण बांधणी झाल्यानंतर पुन्हा एकदा पॉलिश केले जाते. या केरसुणीला गोव्यात मोठी मागणी आहे. दर महिन्याला ५०० ते ६०० पेक्षा जास्त केरसुणी महिल्या या बचत गटामार्फत बनवलेल्या जातात. ६०० केरसुणी दर महिन्याला गोव्यात विकल्या जातात. तशी गोव्यात मोठी मागणी असते. गोव्यात १७० ते १८० रु प्रति केरसुणी दर मिळतो. त्यातून महिलांना १ लाख २० हजार रुपये निव्वळ नफा या बचत गटाला मिळत असल्याचे महिला सांगतात.

    Leave a Reply

    Your email address will not be published. Required fields are marked *

    You missed