मुंबई : भारतात तयार झालेले पहिले लढाऊ विमान ‘लाइट कॉम्बॅक्ट एअरक्राफ्ट’ला (एलसीए) लागू न शकलेले ‘कावेरी’ हे इंजिन आता वैमानिकविरहित विमानांमध्ये (यूएव्ही) वापरले जाणार आहे. संरक्षण संशोधन व विकास संघटनेने (डीआरडीओ) कमी क्षमतेच्या या इंजिनाची तयारी आता सुरू केली आहे. या तयारीला गोदरेज विक्रोळीच्या निमित्ताने मुंबईचे बळ मिळाले आहे.
‘एलसीए’ ते जगातील सर्वांत लहान लढाऊ विमान आहे. ते विकसित होण्याच्या स्थितीत असताना त्यावर ‘कावेरी’ इंजिन बसवले जाणार होते. ‘डीआरडीओ’अंतर्गत ‘गॅस टर्बाइन रिसर्च एस्टॅब्लिशमेंट’कडून (जीटीआरई) हे इंजिन तयार केले जात होते. गोदरेज अॅण्ड बॉयस कंपनीच्या ‘गोदरेज एअरोस्पेस अॅण्ड डिफेन्स’ या कंपनीचे ‘जीटीआरई’ला सहकार्य होते. प्रामुख्याने इंजिनाचे हार्डवेअर गोदरेजकडून तयार करण्यात आले होते. मात्र विविध चाचण्यांनंतरही हे इंजिन यशस्वी होऊ शकले नाही. त्यावेळी ‘एलसीए तेजस’ला किमान ९८ किलोनॉट इतका जोर (थ्रस्ट) आवश्यक असताना ‘कावेरी’ इंजिन सुरुवातीला ७३ व अंतिम चाचणीत केवळ ७५ किलोनॉट थ्रस्ट देऊ शकले. त्यामुळे या विमानाला अमेरिकी जीई कंपनीचे इंजिन बसविण्यात आले. यानंतरही आता ‘कावेरी’ नव्या रूपात येत आहे.
‘एलसीए’ ते जगातील सर्वांत लहान लढाऊ विमान आहे. ते विकसित होण्याच्या स्थितीत असताना त्यावर ‘कावेरी’ इंजिन बसवले जाणार होते. ‘डीआरडीओ’अंतर्गत ‘गॅस टर्बाइन रिसर्च एस्टॅब्लिशमेंट’कडून (जीटीआरई) हे इंजिन तयार केले जात होते. गोदरेज अॅण्ड बॉयस कंपनीच्या ‘गोदरेज एअरोस्पेस अॅण्ड डिफेन्स’ या कंपनीचे ‘जीटीआरई’ला सहकार्य होते. प्रामुख्याने इंजिनाचे हार्डवेअर गोदरेजकडून तयार करण्यात आले होते. मात्र विविध चाचण्यांनंतरही हे इंजिन यशस्वी होऊ शकले नाही. त्यावेळी ‘एलसीए तेजस’ला किमान ९८ किलोनॉट इतका जोर (थ्रस्ट) आवश्यक असताना ‘कावेरी’ इंजिन सुरुवातीला ७३ व अंतिम चाचणीत केवळ ७५ किलोनॉट थ्रस्ट देऊ शकले. त्यामुळे या विमानाला अमेरिकी जीई कंपनीचे इंजिन बसविण्यात आले. यानंतरही आता ‘कावेरी’ नव्या रूपात येत आहे.
‘घातक’मध्ये ५० किलोनॉट ‘कावेरी’
आगामी काळ हा ड्रोन अर्थात ‘यूएव्ही’चा असेल. त्यादृष्टीने ‘डीआरडीओ’ विविध श्रेणींतील ‘यूएव्ही’ तयार करीत आहे. यासाठी आता ‘कावेरी’ इंजिनांचा उपयोग होणार आहे. गोदरेज एअरोस्पेस व डिफेन्सच्या विक्रोळी येथील कारखान्याचे याकरिता सहकार्य घेतले जात आहे. सर्व प्रकारच्या चाचण्यांनंतर ते हवाई दलात समाविष्ट केले जाणार आहे.
हे इंजिन ५० किलोनॉट क्षमतेचे असेल. असे आठ इंजिन मॉडेल आम्ही तयार करून ‘डीआरडीओ’कडे पाठविले आहेत. यासंबंधी पुढील संशोधन व विकास सुरू आहे. मुख्य म्हणजे या इंजिनाच्या उंच प्रदेशातील चाचण्यादेखील यशस्वी झाल्या आहेत.- मनेक बेहरामकादिन, सहउपाध्यक्ष, गोदरेज एअरोस्पेस व डिफेन्स