आरती गंधे, यवतमाळ : दाखले आणि प्रमाणपत्रांच्या सुविधेसाठी सेतू सुविधा केंद्र उभारण्यात आले. केंद्राबाहेरच दत्रपत्रक लावून दलाली मिटविण्याचा प्रयत्न केला. प्रत्येक प्रमाणपत्रासाठी मुदतही घालून देण्यात आली. अनेकदा सर्व्हर डाउन राहत असल्याने अडचण वाढते. १५ दिवसांत मिळणारा दाखल्यासाठी महिना उजाळतो. पण, हजार रुपयांपर्यंत रक्कम मोजायची तयारी असल्यास अवघ्या काही तासांतच प्रमाणपत्र मिळते. यवतमाळ तहसील कार्यालय परिसरात हा उघड धंदा सुरू आहे. जनसेवेसाठी उभारलेल्या सेवा केंद्रातून असुविधा वाढल्याचे चित्र आहे.शासकीय दाखले आणि प्रमाणपत्रांसाठी जिल्हा मुख्यालयाच्या चकरा माराव्या लागत असत. नागरिकांचा वेळ जाऊन आर्थिक भुर्दंड सहन करावा लागत होता. हीच अडचण लक्षात घेऊन नागरिकांना सर्व प्रकारचे दाखले व प्रमाणपत्र एकाच ठिकाणी उपलब्ध करून देण्यासाठी सरकारने ग्रामपंचायतीपासून तर जिल्हा पातळीपर्यंत खासगी स्तरावर ‘आपले सरकार’ सेतू सुविधा केंद्र सुरू केले. प्रत्येक दाखला व प्रमाणपत्रासाठी दर निश्चित केले आहे. या रकमेत केंद्र संचालकांचे कमिशन समाविष्ट आहे. यवतमाळ तहसील कार्यालयाच्या परिसरातही असेच सुविधा केंद्र आहे. याच्या बाहेर काही लोक टेबल-खुर्ची टाकून बसलेले दिसतात. गावखेड्यातून कामानिमित्त आलेल्यांना फारशी माहिती नसल्याने हे त्यांच्याजवळ जातात. याच अज्ञानाचा लाभ घेत दहा रुपयांचा अर्ज ५० रुपयांना विकला जातो. पुढे सुविधा केंद्रात कागदपत्र दिल्यानंतर दाखला तत्काळ हवा असल्यास दरपत्रक पुढे केले जाते. गरज भागत असल्याने कुणीही तक्रार करीत नाही. यातूनच दलालांची संख्या आणि दलालीची रक्कम वाढू लागली आहे.
३३ रुपयांचा दाखला पण…
३३ रुपयांचा दाखला पण…
शाळांचे नवे शैक्षणिक सत्र सुरू झाले आहे. विद्यार्थ्यांना नव्या संस्थेत प्रवेश घेण्यासाठी रहिवासी व उत्पन्नाचा दाखला, जात प्रमाणपत्राची गरज असते. या प्रत्येक प्रमाणपत्रासाठी सेवा केंद्रात विद्यार्थी आणि पालकांची गर्दी वाढली आहे. पूर्वी जिल्हा व तालुका पातळीवर एक असे सेवा सेवा केंद्र होते. पण, गर्दी वाढल्याने खासगीस्तरावर आपले सरकार सेवा केंद्र सुरू करण्यात आले आहे. या केंद्रांमध्ये उत्पन्नाच्या दाखलल्यासाठी ३३ रुपये ६० पैशांचा शासकीय दर असला तरी ८० रुपये द्यावे लागतात. आजच दाखल हवा असल्यास ही रक्कम वाढते.
यवतमाळात ९८४ केंद्र सुरू
यवतमाळ जिल्ह्यात मुख्यालयासह प्रत्येक तालुक्यात सुरुवातीला १८ सेतू सुविधा केंद्र उघडण्यात आले. मागणी वाढल्याने ही संख्या १ हजार ५८१ केंद्रांवर पोहचली. आज ९८४ केंद्र सुरू आहेत.
पालकाची व्यथा…
मुलाच्या शैक्षणिक प्रवेशासाठी आवश्यक दाखले घेण्यासाठी मुलासह तहसील कार्यालयाच्या परिसरात असलेल्या सेतू सुविधा केंद्रात गेले. दाखले घेण्यासाठी विद्यार्थ्यांची प्रचंड गर्दी होती. सर्व्हर डाऊन असल्याने दिवसभर बसावे लागले. दलाल अधिक प्रमाणात सक्रिय आहेत. यांना पैसे दिल्यास काम लवकर होते, असे यवतमाळ नगर परिषदेचे माजी सभापती नितीन गिरी यांनी सांगितले.
तक्रारच नाही, आम्ही काय करावे?
इंटरनेटची समस्या असल्याने सर्व्हर डाउन होतो. सर्वांनाच त्रास होत आहे. कोणत्या दाखल्याचे व प्रमाणपत्राचे किती शुल्क आहे हे सर्व सेतू सेवा केंद्रात ठळक अक्षरात लिहिले आहे. नागरिकांना जास्त पैसे मागितल्यास त्यांनी जागरूक राहून त्याची तक्रार केली पाहिजे. तक्रार आली तर आम्ही संबंधित केंद्र संचालकांवर कारवाई करू. पण, तक्रार नसल्यास आम्ही काय करणार, असे सेतू सुविधा केंद्राचे जिल्हा व्यवस्थापक फिरोज पठाण म्हणाले.
सुविधांची यादी…
प्रमाणपत्र ———–कालावधी —————-शुल्क
– ७/१२ संगणीकृत ……………………१ दिवस……………………२३.६० रुपये
– नमुना ८ अ …………………… १ दिवस…………………… २३.६० रुपये
– सर्व प्रकारची प्रतिज्ञापत्रे ……………………१ दिवस……………………३३.६० रुपये
– उत्पन्नाचा दाखला……………………१५ दिवस…………………… ३३.६० रुपये
– रहिवासी दाखला ……………………१५ दिवस……………………३३.६० रुपये
– ज्येष्ठ नागरिक दाखला ……………………७ दिवस …………………… ३३.६० रुपये
– वय, अधिवास व राष्ट्रीयत्वाचा दाखला……. १५ दिवस………………. ३३.६० रुपये
– जातीचा दाखला………………………… ४५ दिवस ………….. ५७.२० रुपये
– नॉन क्रिमीलेअर……………………… २१ दिवस…………………… ५७.२० रुपये
– महिला आरक्षण……………………… १५ दिवस……………………… ३३.६० रुपये
– ऐपतदार दाखला………………………२१ दिवस……………………… ३३.६० रुपये