म. टा. विशेष प्रतिनिधी, मुंबई: मुंबईमध्ये दिसणारे धुरके काही दिवस विरते आणि मग पुन्हा त्याचे परिणाम जाणवू लागतात. धुरक्याच्या परिस्थितीची वारंवारता वाढल्याचे गेल्या काही दिवसांत दिसून आले आहे. मुंबईमध्ये अद्याप थंडीची अपेक्षित तीव्रता नसतानाही हलके धुके आणि प्रदूषके यामुळे वातावरणात दुपारनंतरही धुरके जाणवत आहे. त्यामुळे जानेवारीमधील थंडीच्या काळात हे प्रमाण किती असेल, असा प्रश्न आहे.
केंद्रीय प्रदूषण नियंत्रण मंडळ आणि पृथ्वी विज्ञान मंत्रालयाच्या सफर या हवेची गुणवत्ता मोजणाऱ्या प्रणालीनुसार मुंबईच्या हवेचा गुणवत्ता निर्देशांक गुरुवारी १९०हून अधिक होता. बुधवारीही हलके धुरके जाणवले. गुरुवारी आभाळ निरभ्र असण्याचा अंदाज वर्तवलेला असताना दुपारनंतरही सूर्यकिरणे पूर्णत्वाने जमिनीपर्यंत पोहोचली नसल्याचे निरीक्षण मुंबईकरांनी नोंदवले. चर्नी रोड, मरिन लाइन्स परिसरात सागरी किनारा मार्गाजवळ राहणाऱ्या नागरिकांनी पहाटे चार ते पाचदरम्यान अवघ्या काही अंतरावरचेही दिसत नसल्याचे सांगितले. मुंबईच्या किनारपट्टी परिसरात राहणाऱ्या नागरिकांनाही प्रदूषणाचा एवढा सामना करावा लागत असेल, तर मुंबईच्या औद्योगिक क्षेत्राची काय अवस्था असेल, असा प्रश्न उपस्थित होत आहे. खासगी अॅपवर मुंबईच्या हवेचा गुणवत्ता निर्देशांक गुरुवारी सकाळी ३३० पर्यंत म्हणजे अतिवाईट श्रेणीत पोहोचल्याचे निरीक्षण काही नागरिकांनी नोंदवले.
केंद्रीय प्रदूषण नियंत्रण मंडळ आणि पृथ्वी विज्ञान मंत्रालयाच्या सफर या हवेची गुणवत्ता मोजणाऱ्या प्रणालीनुसार मुंबईच्या हवेचा गुणवत्ता निर्देशांक गुरुवारी १९०हून अधिक होता. बुधवारीही हलके धुरके जाणवले. गुरुवारी आभाळ निरभ्र असण्याचा अंदाज वर्तवलेला असताना दुपारनंतरही सूर्यकिरणे पूर्णत्वाने जमिनीपर्यंत पोहोचली नसल्याचे निरीक्षण मुंबईकरांनी नोंदवले. चर्नी रोड, मरिन लाइन्स परिसरात सागरी किनारा मार्गाजवळ राहणाऱ्या नागरिकांनी पहाटे चार ते पाचदरम्यान अवघ्या काही अंतरावरचेही दिसत नसल्याचे सांगितले. मुंबईच्या किनारपट्टी परिसरात राहणाऱ्या नागरिकांनाही प्रदूषणाचा एवढा सामना करावा लागत असेल, तर मुंबईच्या औद्योगिक क्षेत्राची काय अवस्था असेल, असा प्रश्न उपस्थित होत आहे. खासगी अॅपवर मुंबईच्या हवेचा गुणवत्ता निर्देशांक गुरुवारी सकाळी ३३० पर्यंत म्हणजे अतिवाईट श्रेणीत पोहोचल्याचे निरीक्षण काही नागरिकांनी नोंदवले.
केंद्रीय प्रदूषण नियंत्रण मंडळाच्या देशभरातील महत्त्वाच्या शहरांच्या हवेच्या गुणवत्ता निर्देशांकाच्या वार्तापत्रानुसार मुंबईच्या हवेचा गुणवत्ता निर्देशांक १९४ नोंदला गेला. हा निर्देशांक मध्यम श्रेणीत असला तरी तो वाईट श्रेणीकडे (२०० ते ३००) झुकलेला होता. पीएम २.५ या प्रदूषकाचा यामध्ये महत्त्वाचा सहभाग होता, अशी नोंद करण्यात आली. सफरच्या नोंदीनुसार, हा निर्देशांक १९४ होता. यामध्ये वांद्रे कुर्ला संकुल येथे सर्वाधिक म्हणजे ३११ निर्देशांकाची नोंद झाली. या परिसरात पीएम २.५ ही प्रदूषके अधिक कार्यरत असल्याचे आढळून आले. यासोबतच बोरिवली, मालाड, अंधेरी, कुलाबा आणि नवी मुंबई येथे निर्देशांक वाईट असल्याची नोंद झाली. वरळी आणि माझगाव येथे हा निर्देशांक मध्यम श्रेणीत होता.
प्रदूषकांचा परिणाम
गुजरात आणि मुंबईदरम्यान प्रतिचक्रवात स्थिती निर्माण झाली होती. या स्थितीमध्ये प्रदूषके जमिनीलगत दीर्घकाळ साचून राहतात. ही प्रदूषके दूर वाहून नेली जाऊ शकत नाहीत, अशी माहिती प्रादेशिक हवामान विभागाने दिली. तसेच ३० डिसेंबरला एका पश्चिमी प्रकोपाची निर्मिती होत आहे. या पार्श्वभूमीवर मुंबईच्या हवेमध्ये आर्द्रताही पहाटेच्या वेळेस सरासरीपेक्षा अधिक आहे. गुरुवारी मुंबईत कुलाबा आणि सांताक्रूझ या दोन्ही केंद्रांवर पहाटेच्या वेळेस ८० टक्क्यांहून अधिक आर्द्रता होती. कुलाबा येथे संध्याकाळीही ७० टक्क्यांहून अधिक आर्द्रता होती. आर्द्रतायुक्त हवेमध्ये प्रदूषके साचून राहत असल्याने त्याचाही परिणाम मुंबईतील धुरक्यावर झाला असण्याची शक्यता आहे. मुंबईमध्ये शुक्रवारीही ही परिस्थिती कायम राहण्याची शक्यता प्रादेशिक हवामान विभागातर्फे वर्तवण्यात आली आहे.