वन्यजीव संवर्धनासाठी जागतिक पातळीवर कार्यरत ‘कन्व्हेन्शन ऑन इंटरनॅशनल ट्रेड इन एन्डेजर्ड स्पीशिज’ (सीआयटीईएस) या संघटनेतर्फे संकटग्रस्त वन्यप्राण्यांची यादी जाहीर करण्यात आली आहे. भारताने हे वन्य प्राणी पाळण्यावरही बंदी आणली आहे.

हे प्राणी पाळण्याची क्रेझ

बॉल पायथन (अजगर), बर्मिस पायथन, कॉर्न स्नेक, रेट टेल्ड बोवा, किंग स्ने या सापांसह रेड इयर्ड स्लायडर कासव, मादागास्कर रेडिएटेड कासवासह वेगवेगळी कासवे, विविध रंगांतील इग्वाना (मोठ्या सरड्याचा प्रकार), मार्मासेट (छोट्या आकारातील माकड), टॅरेटुला (मोठा कोळी) यांसह स्कार्लेट मकाव, लव्ह बर्ड, आफ्रिकनसह परदेशी लहान-मोठ्या आकारातील पोपटांसह इतर प्रकारचे पक्षी आणि प्राणी पुण्यासह देशभरातील अनेक मोठ्या शहरांमध्ये सध्या पाळले जातात.
चेष्टेत कॉम्प्रेसर पाईपमधील हवा पोटात सोडल्याने मुलाचा मृत्यू; पुण्यातील धक्कादायक घटना
विमानतळावरून प्राणी मूळ देशी परत

पूर्वी परदेशातून विनापरवाना आणलेले वन्यप्राणी विमानतळावर पकडल्यास, संबंधितांवर कारवाई करून हे प्राणी वन विभागाच्या अधिकृत स्वयंसेवी संस्थांच्या ताब्यात दिले जात होते. या प्राण्यांचे पुढे काय करायचे, हा मोठा प्रश्न होता. प्रशासनाच्या नव्या धोरणांनुसार आता विमानतळावर पकडलेले बेकायदेशीर प्राणी ज्या देशातून आणले, त्याच देशात परत पाठवले जातात. देशांतर्गत कारवाईतील प्राणी मात्र ताब्यात घेतात. ‘परिवेश’वरील नावनोंदणी हा वन मंत्रालयाने घेतलेला महत्त्वाचा निर्णय आहे, अशी माहिती मानद वन्यजीव रक्षक आदित्य परांजपे यांनी दिली.

परदेशी वन्यप्राणी विक्रेत्यांनी केलेल्या अर्जांची आम्ही छाननी सुरू केली आहे. गेल्या तीन वर्षांत आमच्याकडे पुणे, जुन्नर, सोलापूर भागातून ९८९ अर्ज दाखल झाले आहेत. व्यावसायिकांनी दिलेल्या माहितीची आमचे कर्मचारी प्रत्यक्ष जाऊन तपासणी करीत आहेत. गेल्या वर्षभरात परदेशी वन्यप्राण्यांसमोर ठेवून बेकायदेशीररीत्या भारतातील दुर्मीळ वन्यप्राण्यांची विक्री करणाऱ्यांवर आम्ही कारवाई केली आहे.- महादेव मोहिते, उपवनसंरक्षक, पुणे वन विभाग