• Sat. Sep 21st, 2024

दगडखाण कामगारांना कुणी ना वाली, रेशनचे धान्यच मिळत नाही, कामाने बोटांचे ठसे गेले हाच गुन्हा

दगडखाण कामगारांना कुणी ना वाली, रेशनचे धान्यच मिळत नाही, कामाने बोटांचे ठसे गेले हाच गुन्हा

पुणे : रास्त भाव दुकानातून मोफत रेशन मिळावे यासाठी दगडखाण कामगार असलेले प्रल्हाद विठकर हे गेल्या चार वर्षांपासूनचा संघर्ष करत आले आहेत. मात्र त्यात त्याना अजूनही यश मिळालेले नाही. विटकर हे गेली अनेक दशके दगड फोडण्याचे काम करत आहेत. त्यामुळे या ६८ वर्षीय ज्येष्ठ नागरिकाच्या बोटांवरील ठसे मिटले आहेत. हे ठसे पुसले गेल्यामुळे स्थानिक रेशन दुकान त्यांना त्यांचा धान्याचा कोटा देण्यास नकार देतो. कारण सरकारी अधिकृत रेशन दुकानांमध्ये बायोमेट्रिक स्कॅनर आहेत. रेशन दुकान मालकांना धान्य वितरण करणाऱ्या तहसील पुरवठा कार्यालयाच्या मदतीने बायोमेट्रिक प्रक्रिया पार पाडावी लागते. हे स्कॅनर बायोमेट्रिक्स डेटा साठवतात. विटेकरांच्या बोटांचे ठसेच पुसले गेल्यामुळे त्यांचा कोणताही डेटा संग्रहित केला जात नाही आणि हीच खरी समस्या आहे.ज्यांना रेशनचे धान्य हवे आहे अशा सर्वांना त्यांचे बायोमेट्रिक्स रेकॉर्ड सेव्ह करून घ्यावे लागतात. त्यानंतर धान्य घेण्यासाठी त्यांना दर महिन्याला रास्त भाव दुकानात जावे लागते. विटकर यांच्या कुटुंबातील सहा सदस्यांना केशरी शिधापत्रिका वाटप करण्यात आली आहे. त्या आधारे ते प्रति व्यक्ती दोन किलो गहू आणि तीन किलो तांदूळ मोफत मिळण्यास पात्र आहेत. मात्र, त्यांना धान्या बाजारातून विकत घ्यावे लागते.

आरारारारा….! पगार झाल्याच्या खुशीत हे काय करू बसला?, असे काही केले की दोन दिवस गटारात लोळत राहिला, शेवटी…
विटकर माहिती देताना सांगतात की, ‘जेव्हा मी पहिल्यांदा रेशन दुकानात गेलो तेव्हा माझी बायोमेट्रिक प्रक्रिया पूर्ण होऊ शकली नाही. त्यांनी मला सांगितले की माझ्या बोटांचे ठसे खराब झाले आहेत.’

वाघोली दगडखाण कामगारांना रेशन मिळत नाही

विटकर दर महिन्याला रेशन दुकानात जाऊन आपल्या बोटांचे ठसे स्कॅन करण्याचा प्रयत्न करून पाहतात. मात्र त्याचा काहीही उपयोग होत नाही. रेशन दुकानमालक मला माझे रेशन देत नाही आणि मी निराश होऊन घरी परततो. काय करावे आणि कोणाशी संपर्क साधावा हे मला कळत नाही, असे विटकर यांनी सांगितले.

ऐकावं ते नवलच! विधवा सुनेला मालमत्ता द्यायचीच नव्हती, ५८ वर्षीय सासूने मुलाला जन्म देऊन उभा केला नवा वारस
विटकर हे दोन दशकांपूर्वी दुष्काळग्रस्त बीडमधील आपल्या गावातून वाघोलीला कामाच्या शोधात आले. त्यांच्या कुटुंबाचा उदरनिर्वाह करण्यासाठी त्यांना मोफत रेशनची नितांत गरज आहे. “माझी पत्नी गेल्या काही वर्षांपासून अंथरुणाला खिळलेली आहे. मी दररोज खाणीत काम करतो. मला महिन्याला ८००० रुपये ते १०,००० रुपये मिळतात. यातील ३००० रुपये मी खुल्या बाजारातून धान्य खरेदीवर खर्च करतो, अशी माहिती विटकर यांनी दिली.

विटकर यांच्या प्रमाणेच, दगडखाणीतील किमान ३०० कामगारांना बोटांच्या ठशांच्या समस्येचा सामना करावा लागतो. गोरखनाथ फुलारे (वय ७५ वर्षे) म्हणाले की, ‘त्यांच्या पाच जणांच्या कुटुंबाला दर महिन्याला रास्त भाव दुकानातून २५ किलो रेशन मिळू शकते. ते मोफत आणि सरकारने दिलेले आहे. जर ते आम्हाला ते मिळाले तर आम्हाला मोठा दिलासा मिळेल.’

केंद्र सरकारने कोविड महामारीच्या काळात दरमहा ५ किलो मोफत धान्य देण्यासाठी राष्ट्रीय अन्न सुरक्षा कायद्यांतर्गत प्रधानमंत्री गरीब कल्याण अन्न योजना सुरू केली होती. बायोमेट्रिक्समुळे हे फायदे देखील या खाण कामगारांच्या वाट्याला आले नाहीत. दगड फोडणारा सानू शेख म्हणाला की, ‘ते दिवस अत्यंत कठीण होते. आमच्याकडे अन्नधान्य घेण्यासाठी पैसे नव्हते आणि आम्ही उपासमारीने रडत होतो. काही स्वयंसेवी संस्थांनी आमच्यासाठी अन्न आणले. त्यावेळी सरकारकडून सर्वात मोठी मदत रेशनची झाली असती.’

आणखी एक खाण कामगार शकुंतला लष्करे (वय ४० वर्षे) यांनी सांगितले की, सरकारने त्यांच्या दुर्दशेची दखल घ्यावी आणि परिस्थिती ताबडतोब सुधारावी.’ वाघोली येथील बस्तू रेगे या कार्यकर्त्याने यापूर्वीही जिल्हा प्रशासनाकडे बायोमेट्रिक्सचा मुद्दा उपस्थित केला होता, पण पुढे काहीच झाले नाही. तहसीलदार किरण सुरवसे यांनी टाइम्स ऑफ इंडियाला माहिती देताना सांगितले की, ‘आम्ही या प्रकरणाची चौकशी करू. आमचे अधिकारी त्यांना आवश्यक ती सर्व मदत करतील.’

जिल्हा प्रशासनातील एका वरिष्ठ अधिकाऱ्याने सांगितले की, ‘तहसीलमधील पुरवठा कार्यालयाने या कामगारांसाठी विशेष मोहीम राबवावी आणि त्यांच्या सिस्टममध्ये त्यांचे बायोमेट्रिक रेकॉर्ड अपडेट करावेत. तरच या कामगारांना त्यांचा रेशनचा कोटा मिळू शकेल.’

विभागीय आयुक्त सौरभ राव यांनी टाइम्स ऑफ इंडियाशी बोलताना सांगितले की, ‘आम्ही हे प्रकरण अधिकाऱ्यांकडे घेऊन जाऊ आणि लवकरात लवकर समस्येचे निराकरण करण्याचा प्रयत्न करू.’

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

You missed