म. टा. प्रतिनिधी, छत्रपती संभाजीनगर : नांदेडच्या तुलनेत छत्रपती संभाजीनगर येथून उगम होणाऱ्या रेल्वेंची संख्या कमी आहे. तरीही गेल्या वर्षभरात ५५ लाख ८८ हजार ७७४ प्रवाशांनी स्थानकावरून प्रवासाची सुरवात केली आहे. या प्रवाशी वाहतूकीतून या रेल्वे स्थानकाने तब्बल ९७ कोटी ४७ लाख २६ हजार १५१ रुपयांचे उत्पन्न मिळविले आहे. नांदेड विभागानंतर छत्रपती संभाजीनगर रेल्वे स्थानक उत्पन्नाच्या बाबत दुसऱ्या क्रमांकावर पोहोचले आहे.
छत्रपती संभाजीनगर रेल्वे मार्ग किंवा परभणी ते अंकाई दरम्यान एकच लोहमार्ग आहे. त्यामुळे या मार्गावरून जाणाऱ्या आणि येणाऱ्या रेल्वेची संख्या नांदेड, परभणी आणि पूर्णेच्या मानाने कमी आहे. याशिवाय गेल्या वर्षी विद्युतीकरणाचे काम पूर्ण झालेले आहे. सध्या जालना ते मनमाडकडे जाणाऱ्या रेल्वे या विजेवर धावत आहेत. नांदेड रेल्वे स्थानकाच्या तुलनेत छत्रपती संभाजीनगर स्थानकावर फलाटांची संख्या कमी आहे. तसेच इतर सुविधाही कमी आहेत. या मार्गावरून मुख्यत: मुंबई, दिल्ली-ॉअमृतसर, चेन्नई, सिकंदराबाद, हैदराबाद, रामेश्वरम, पुणे, ओखा, जयपुर या शहरांकडे जाणाऱ्या रेल्वे धावत आहेत. यामुळे छत्रपती संभाजीनगर रेल्वे स्थानकाहून उत्तर भारत आणि दक्षिण भारत या दोन्हीकडे जाण्यासाठी रेल्वे आहेत. या रेल्वेची संख्या कमी असल्याकारणाने अनेक प्रवाशांना प्रतीक्षेवर तिकिट बुकिंग करावे लागत आहे. याशिवाय छत्रपती संभाजीनगरहून मनमाड पर्यंत गेल्यानंतर मनमाडहून उत्तर भारताकडे जाण्यासाठी रेल्वे मिळत असल्याकारणाने अनेक प्रवासी छत्रपती संभाजीनगरहून तिकिट बुकिंग करीत असतात.
छत्रपती संभाजीनगरहून जाणाऱ्या आणि येणाऱ्या प्रवाशांची संख्या जास्त असल्या कारणाने या मार्गावरून धावणाऱ्या विविध रेल्वेंना प्रतिसादही चांगला आहे. यामुळे २०२३ मध्ये छत्रपती संभाजीनगर स्थानकाने प्रवासी वाहतुकीत एक कोटींचा टप्पा गाठला आहे. तर उत्पन्नाच्या बाबत ९७ कोटींचा टप्पा गाठून विभागात उत्पन्नात दुसऱ्या क्रमांक कायम ठेवले आहे.
फक्त दोन रेल्वेची सुरवात
छत्रपती संभाजीनगर रेल्वे स्थानकावरून हैदराबाद एक्स्प्रेस आणि रेणिगुंटा एक्स्प्रेस या दोन रेल्वे सुटतात. याशिवाय साप्ताहिक आणि आठवड्यातून दोन दिवस धावणाऱ्या एकूण रेल्वेची संख्या ही ५५ आहे.
नांदेडहून २४ गाड्या
नांदेड हे विभागीय रेल्वे कार्यालय आहे. नांदेडमधून ५८ रेल्वे धावत आहेत. शिवाय विविध मार्गावर विविध शहरांसाठी २४ रेल्वे निघतात. याशिवाय पीटलाइन पूर्वीच तयार करण्यात आलेली आहे. तर इतरही सुविधा पूर्वीच देण्यात आल्या आहेत.
आगामी काळात गाड्या वाढण्याची शक्यता
छत्रपती संभाजीनगर ते अंकाई दरम्यान रेल्वे दुहेरीकरणाचे काम आगामी काही दिवसांत चालू केले जाणार आहे. याशिवाय विद्युतीकरणाचे काम मार्च अखेरपर्यंत परभणीपर्यंत पूर्ण होईल. तसेच या रेल्वे स्थानकावर पीटलाइनचेही काम सध्या वेगात आहे. या सुविधा वाढल्याने आगामी काळात या मार्गावर रेल्वेची संख्या अधिक वाढेल अशी शक्यता आहे.
अशी आहे रेल्वे स्थानकांची माहिती
स्थानक आगमन प्रस्थान उत्पन्न (रुपयांत)
नांदेड – ८१,३९,२४७ ८१,५८,५६३ १७९,७६,३१,५७२
छत्रपती संभाजीनगर – ५०,८६,६७५ ५५,८८,७७४ ९७,४७,२६,१५१
परभणी – ४५,६०,८३६ ४६,५१,६०६ ४५,१७,२८,०२५
जालना – २२,६६,३३७ २२,९७,९३३ २९,८३,६२,१३१
पुर्णा – १४,३०,८०५ १२,०२,७६४ १२,३५,६१,००१
हिंगोली – ५,०४,६४० ६,१२,५४८ ६,११,९३,३४९
अशी आहे छत्रपती संभाजीनगर जिल्ह्यातील रेल्वे स्थानकावरील प्रवासी संख्या
स्थानक आगमन प्रस्थान उत्पन्न (रुपयांत)
नगरसोल ७,१३,१४९ ७,६२,७६१ ३७,९७,२९,६९९
रोटेगाव ३,७३,३३९ ४,३५,८१२ १,८९,८०,२९३
मुकुंदवाडी ३,०९,१७३ १,१२,१७६ १,५२,६८,८३८
लासूर ३,१५,८५७ २,४१,५५७ १,०३,०६,९४२
परसोडा ३६,०२४ १०,५७२ ७,९५,९२०
चिकलठाणा ७,२६८ ३,५२१ ३,९३,५१५
दौलताबाद १७,४४६ ९९२१ ३,५१,०२५
पोटूळ ९,४४४ २,३०५ २,५५,३६०